“Is er jou iets bekend over het leegpompen van Vagli”, vraagt Ernst, ondernemer en vriend aan mij als we even telefonisch bijpraten. “Vaag”, geef ik als antwoord. Na afgelopen zomer, waar ik regelmatig de handjes uit de mouwen heb gestoken op het vakantieparadijs dat door Ernst en de zijnen is gerealiseerd in Camporgiano ging het hier in Italië kort daarna al weer de verkeerde kant op en had ik mijn hoofd totaal niet bij welke toeristische toekomst trekker of wat dan ook. Eerst de gevolgen van de vakantieperiode maar ondergaan. Want ja, die vrijheid toen kunnen ze ons niet meer afpakken. Dat we daarna als straf op de blaren zitten hebben we er schijnbaar toch voor over gehad. Daarbij komt dat wij sinds een paar weken in ons nieuwe thuis in Sassi wonen en daar valt nog heel veel te doen. Maar toch, nieuwsgierig als ik ben wat er hier in de streek gaande is komt ons gesprek al gauw weer terug op “Vagli” waarbij Ernst verteld over een artikel vorig jaar in gokt hij, de New York Times. Hé? De NYT in één adem met de Garfagnana? Het moet niet gekker worden zeg ik. Maar ik kan niet wachten om te achterhalen waar ik het artikel kan vinden. Met een “tot snel in de Garfagnana” nemen we afscheid en vervolgens, je raadt het al klap ik mijn notebook open.
Na enig speurwerk blijkt het The New York Post te zijn die het artikel schreef ergens in juni van dit jaar. Scheelt gelukkig maar één letter Ernst, dat maakt de zoektocht aanzienlijk eenvoudiger.
Stel je voor, nieuws vanuit onze Garfagnana waar tussen de schreeuwende koppen over de wereldwijde pandemie, de Black Live Matters protesten en rellen, de strijd om het presidentschap tussen Democraten en Republikeinen ineens iets wordt vermeld over een verzonken dorp, ergens in Toscane, volgens historici daterend uit de 12e eeuw (waarbij Lonely Planet dan weer de 13e eeuw claimt) dat op de rol staat om in augustus van het volgend jaar te herrijzen. Als dat geen “Breaking News” is.
We hebben het over Fabbriche di Careggine dat in 1946 overstroomde toen er in de buurt een hydro-elektrische dam werd gebouwd, waardoor de historische stad onder een kunstmatig meer werd ondergedompeld. Nog maar net bekomen van alle oorlogsperikelen kregen de inwoners nu te maken met een nieuwe vijand, het water. Er zat niets anders op dan met wat er nog over was te vluchten naar het hoger gelegen “Vagli di Sotto”.
Eens om de zoveel jaar wordt het meer met 43 miljoen kubieke meter water voor onderhoudredenen drooggelegd en duiken de ruïnes van Fabbriche di Careggine weer op. Met alle gevolgen van dien. De laatste keer in 1994 en dat hebben ze hier geweten. Als ik mij goed heb laten informeren zijn er zo’n 1 miljoen liefhebbers van blootgelegde stadjes massaal in auto’s, vliegtuigen, bussen en boten vertrokken om dit van dichtbij te bewonderen. De weinige hotels en campings in de directe nabijheid van het fenomeen raakten al snel overvol. De bewoners van de naastgelegen dorpen wreven zich in de handen en zagen al snel dat er ook voor hun de nodige verdienste aan zat te komen. Inwonende familieleden kropen bij elkaar door hun kamer op te offeren voor de komende Chinees, Amerikaan of wat voor een nationaliteit dan ook. Lege huizen aan de route werden bij de makelaars voor drie maanden gehuurd en door de innovatieve Garfagnini omgetoverd tot provisorische eet- en drinkgelegenheden.
Er waren zondagen waarop auto’s mijlenver van de oevers van het meer geparkeerd stonden. Hele gezinnen nestelden zich voor de picknick op de door de zon gedroogde modder, temidden van de ruïnes van de huizen en in de schaduw van de vierkante klokkentoren van de kerk.
En nu dus, na 27 jaar is Internet en alle daarbij behorende sociale media alleen maar toegenomen en heeft het Facebookbericht van Lorenza Giorgi, dochter van de voormalige burgemeester van Vagli inmiddels zo lijkt het de hele wereld bereikt. Want daarin staat dat het plan is om het grapje uit 1994 in augustus 2021 te herhalen. Een utopie, helaas. Zolang die ene grote wereldwijde spelbreker nog niet bedwongen is moeten we ons geduld bewaren. Enige troost, het dorp “loopt” niet weg.
Ja Ernst, ik heb er vaag iets over gelezen. De honger naar een mooi seizoen volgend jaar zomer zal voor jou en de vele ondernemers in de Garfagnana gestild worden. Daarvan ben ik overtuigd. Echter, het droogleggen van “Vagli” zit er (nog) niet in. Is niet erg, wat in het vat zit……………